Het leven gaat verder voor de Oekraïense militair die de slag van Debaltseve overleefde

Door 9 maart 2016Verdieping

 

Soldaat staand proteses1

Vadim, een hospik die de amputatie van al zijn ledematen overleefde: ‘Of ik wanhoopte? Ja, natuurlijk. Maar ik wist ook dat ik weer zou kunnen lopen.’ Vadim was medisch instructeur voor hij zijn handen en benen verloor in de slag van Debaltseve. Zijn verhaal is een inspirerend voorbeeld van de kracht die voortkomt uit de wil om te leven. Vadim en zijn vrouw verwachten hun tweede kindje en hij bereidt zich voor om zijn vrouw thuis te kunnen verwelkomen uit de kraamkliniek. Hij doet er ook alles aan om zijn nieuwe baby in de armen te kunnen sluiten.

Nooit zal de dokter de langste drie dagen uit zijn leven vergeten – zonder voedsel, water of medische
hulp, bij vrieskou. Vadim geraakte gewond bij de explosie van een mijn toen hij gewonde soldaten van het
slagveld van Debaltseve naar het ziekenhuis vervoerde. Iedereen behalve Vadim vroor dood. Hij slaagde
erin te overleven door sneeuw te eten en ander voedsel te zoeken. Hij dwong zichzelf niet aan de dood te
denken en in beweging te blijven. Hij werd uiteindelijk gevonden en gevangen genomen door terroristen
van de DNR [zelfuitgeroepen ‘Volksrepubliek Donetsk’ – Red.]. Hij kwam terug in Oekraïne door een
uitwisseling van gevangenen, en kreeg toen te horen dat al zijn lidmaten geamputeerd moesten worden.

Toch kwam dit niet als een doodvonnis voor Vadim. Vandaag ondergaat de 42-jarige inwoner van Kyivan enthousiast de dagelijkse rehabilitatie en oefent hij om zijn protheses te kunnen gebruiken. Vadim kan nog niet onafhankelijk leven, maar hij doet actief zijn best omdat hij niemand tot last wil zijn.
‘Ik wachtte op de protheses alsof ze het beste geschenk uit mijn leven waren,’ roept Vadim uit. ‘Het verlies
van mijn ledematen was psychologisch enorm zwaar. Het eerste wat iemand die een ledemaat verliest wil,
is doodgeschoten worden. Je wil niet dat je familie je zo te zien krijgt. Jammer genoeg ontbreekt het ons
land aan militaire psychiaters om ons te ondersteunen bij het verwerken van deze stress. Of ik
wanhoopte…? Ja, natuurlijk. Maar ik wist ook dat ik opnieuw zou kunnen lopen. Ik vond dat ik het recht
niet had mij slecht te voelen, omdat ik spoedig weer voor de tweede keer vader zou worden. Dat houdt in
dat ik in het onderhoud van vrouw en kinderen moet voorzien.’

Het duurde verscheidene dagen voor Vadim bij bewustzijn kwam na de amputatie. Hij was over het
algemeen in zwijgen gehuld, en wilde niemand zien. Zijn vrouw en vrienden weerhielden hem ervan in
diepe wanhoop weg te zakken. Zij slaagden erin om de woorden te vinden die de soldaat zo wanhopig
nodig had. Zij troostten hem niet alleen, maar stelden hem ook gerust dat het leven verder zou gaan.
‘Ik ben arts Vyacheslav Nazarenko, die erin slaagde de operatie af te ronden zonder dat bijkomende
chirurgie nodig was, enorm dankbaar. Dit is heel belangrijk. Daarna kreeg ik mijn ‘nieuwe benen’ van de
staat. Ik ontving mijn ‘handen’ van Oekraïners die in Spanje wonen. Zij zonden de protheses en de
medisch ingenieurs in Kiev assembleerden ze voor me. U kunt zich niet voorstellen hoezeer ik mijn vrouw
niet tot last wil zijn. Vandaar dat ik bereid ben om om het even welk apparaat dat nodig is, te leren
beheersen.’

Vadim loopt niet alleen op zijn nieuwe protheses, hij danst ook: hij kan met zijn knieën draaien en zelfs
zijdelings stappen… Het enige wat hij nog moet leren is traplopen, maar gezien zijn enthousiaste houding
twijfelt niemand eraan dat het deze man zal lukken. ‘Ik voel me net een topsporter: ik train dagelijks. Elke ochtend begin ik met oefeningen. Mijn buikspieren, rug en heupen moeten sterk genoeg zijn om mijn lichaam staande te kunnen houden. Hoewel ik heel mijn leven aan sport heb gedaan, kon ik na het verlies van mijn ledematen nog maar nauwelijks tien sit-ups doen. Ik voer hier mijn eigen strijd…’
Het enige wat hem stoort is dat hij langer is geworden, grapt de man. Voor de tragedie was hij 8
centimeter korter dan hij nu is.

‘Met de prothesen ben ik 1,90 m lang. Dat is enigszins onwennig voor me. De prothesetechnici beloven
echter dat zij dit kunnen rechtzetten. Dan zal alles weer in orde zijn. Natuurlijk moeten de protheses na
een tijdje vervangen worden, omdat mijn benen dunner zullen worden van het lopen. Ik hoop dat ik later
meer functionele protheses kan krijgen. Ik wil echt onafhankelijk worden, zodat ik zou kunnen werken en
mijn familie helpen. Hetgeen waaraan ik nu de meeste waarde hecht is het menselijk leven!
Vadim meldde zich niet vrijwillig om te gaan vechten, maar hij legde de oproep ook niet naast zich neer.
Hij besliste dat hij naar de frontlinie zou gaan wanneer hij opgeroepen zou worden. ‘Ik kom uit Kiev. Mijn eerste opleiding was erop gericht om in de medische sector te werken. Om eerlijk te zijn, werkte ik slechts enkele jaren in de medische sector. Daarna studeerde ik economie. Tijdens mijn dienstplicht was ik hospik bij de grenswachten. De afgelopen tien jaar heb ik op de reclameafdeling van een Oekraïense krant gewerkt. Op 4 augustus vorig jaar belden ze mij en vroegen ze of ik daadwerkelijk hospik was. Toen ik bevestigend antwoordde, zeiden ze: ‘We hebben je nodig.’ Dus ging ik. Tegen eind augustus kwam ik bij de frontlinie aan. Ik ben in Shchastya, Stanitsa Luhanska, Debaltseve, Chornukhine…’ geweest.

Soldaat nog OK

Gedurende zijn dienst in de ATO [de Oekraïense Antiterroristen Operaties – Red.] heeft Vadim het leven
van zowel Oekraïense militairen als burgers gered. Hij herinnert zich het behandelen van hersenschuddingen, verwondingen door explosies van mijnen en andere zware wonden. Midden februari werd Vadim in Debaltseve door granaatscherven aan zijn rechter voorarm en been verwond. Vadim en zijn wapenbroeders kwamen in Debaltseve aan waar zij medische hulp in het stadsziekenhuis ontvingen. ´s Avonds vertrokken zij in konvooi naar Artemivsk, de lichtgewonden in tweelicht bepantserde gevechtsvoertuigen en de zwaargewonden in de andere twee vrachtwagens. Toen zij ´s nachts op weg waren, verloren zij de vrachtwagen waar Vadim in zat.
‘Wij hoorden schoten en toen ontplofte er een mijn. Toen kreeg ik een hersenschudding. Gelukkig wierp
mijn bevelhebber me snel uit het voertuig alvorens er zelf uit te springen. Anders was ik levend verbrand…
Er was chaos, ik kon de stem van de bevelhebber nauwelijks horen door de schoten. Hij zei dat wij
waarschijnlijk in separatistisch gebied waren terechtgekomen. Het was donker, alles rondom ons met
mijnen bezaaid. Onze verkenner overleefde en reed weg. Wij bleven ter plekke op hulp wachten. Toen wij
probeerden weg te sluipen, ging er een andere mijn af. Overal lagen mijnen… Ik kreeg nog een
hersenschudding, en dit keer raakte ik gewond in mijn rug. Wij konden niet ontsnappen. Vadim herinnert
zich heel wat mannen die kermden van de pijn, de lijken en gewonden her en der verspreid… en toch was
hij niet in staat om iemand te helpen. Toen hij probeerde op te staan, viel hij achterover en verloor het
bewustzijn. Hij had zelfs zijn hospiktas niet meer.
‘Ik bracht de nacht half bij bewustzijn door. Toen ik in de ochtend bijkwam, realiseerde ik mij dat ik mijn
voeten niet kon voelen. Iedereen vroor dood. Ook mijn bevelhebber. Ik probeerde te lopen maar viel. Ik
begreep dat me nog maar weinig tijd restte. Maar, vreemd genoeg, dacht ik niet aan de dood. Ik besefte
dat ik hoe dan ook moest zien te overleven.’
Vadim bracht ongeveer vier dagen in de vrieskou door – het weer was bijzonder bar tijdens die dagen. Hij
werd gevonden door milities van de DNR. Toen zij er dankzij zijn militaire documenten achter kwamen dat

Vadim een hospik was, gingen ze akkoord hem uit te wisselen aan de Oekraïners. Helaas eiste het te
lange liggen in de vrieskou zijn tol. Het afsterven van het weefsel was tegen die tijd onomkeerbaar.
Vadim kan zich zelfs niet meer herinneren hoeveel operaties hij heeft ondergaan. Zware pijnstillers,
ondraaglijke pijn, intensive care en andere afdelingen… Hij is pas net gestopt medicijnen te nemen. Vadim
gelooft echter dat het belangrijkste wondermiddel dat hem terug tot leven bracht, de liefde, de toewijding
en de trouw van zijn vrienden en wapenbroeders is.

Soldaat met vrouw

‘Ik blijf contact onderhouden met de soldaten van de brigade waarin ik heb gediend. Dit zijn vriendschappen voor het leven. Zij zijn allemaal helden voor mij. Ik houd me op de been door aan mijn vrouw te denken en aan de dag wanneer ik voor de tweede keer vader zal worden. Het leven gaat verder!’

 

 

Vertaald door: Kirill Mikhailov
Redactie: Paula Chertok
Bron: Wings of Ukraine (Vleugels van Oekraïne)